Prof. zw. dr inż. Eugeniusz BŁASIAK
(1901 - 1981)
Prof. Eugeniusz Błasiak urodził się 25 października 1901 r. w Żywcu. w rodzinie inteligenckiej. Tamże uczęszczał do szkoły podstawowej i średniej. Studiował w latach 1919-1923 na Wydziale Chemicznym Politechniki Lwowskiej, którą ukończył z wyróżnieniem, uzyskując 28 czerwca 1923 r. stopień inżyniera chemii. Tematem jego pracy dyplomowej był " Wpływ polaryzacji katodowej na rozpuszczalność metali". Stopień dr nauk technicznych uzyskał w 1951 r na Wydziale Chemicznym Politechniki Śląskiej na podstawie rozprawy pt."Badania nad syntezą mocznika". W roku 1954 otrzymuje tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1966 r. - profesora zwyczajnego.
Pracę zawodową rozpoczął E. Błasiak zaraz po uzyskaniu dyplomu. W jesieni w 1924 r. zatrudnia się na krótko w cukrowni Chybie, ale już w styczniu 1925 r. podejmuje pracę w Państwowej Fabryce Związków Azotowych w Chorzowie, początkowo jako asystent, a następnie w okresie od stycznia 1935 r. do września 1939 r. pełni obowiązki kierownik tamtejszego Laboratorium Badawczego.
Okres wojny spędził we Lwowie i w Krakowie, gdzie podejmował dla przetrwania różne dorywcze zajęci, m. in. był projektantem w Towarzystwie Eksploatacji Soli Potasowych we Lwowie, pracownikiem kontraktowym Uniwersytetu we Lwowie, nauczycielem w Szkole Mechanicznej w Ropczycach, a także statystykiem w Towarzystwie Handlowym w Krakowie.
Po wojnie już w marcu 1945 r. objął ponownie stanowisko kierownika Laboratorium Badawczego w Chorzowie, które w 1952 r. zostało przemianowane na Oddział Syntezy Chemicznej w Chorzowie , a następnie w 1959 r. na Laboratorium Chorzowskie Instytutu Nawozów Sztucznych w Tarnowie. W 1962 roku przechodzi całkowicie do pracy na Politechnice Śląskiej.
Prof. E. Błasiak rozpoczął pracę na Politechnice Śląskiej w 1947 r. jako wykładowca ogólnej technologii chemicznej. W okresie od 1954 do 1962 r. miał stanowisko profesora w Katedrze Technologii Wielkiego Przemysłu Nieorganicznego, w latach 1963-1970 był kierownikiem Katedry Elektrochemii Technicznej i Elektrometalurgii, a następnie ,do przejścia na emeryturę w 1972 r., pełnił obowiązki zastępcy dyrektora Instytutu Chemii i Technologii Nieorganicznej. W latach 1970-1974 był konsultantem ds. karbochemii w Głównym Instytucie Górnictwa w Katowicach. Na Wydziale Chemicznym prowadził w okresie od 1947 do 1951 r. wykłady z ogólnej technologii chemicznej, a począwszy od 1951 r. wykładał okresowo: technologię związków azotowych, wybrane działy technologii nieorganicznej, termodynamikę i kinetykę chemiczną, elektrochemie techniczną wraz z elektrotermią . Dla studentów Wydziału Elektrycznego wykładał również zagadnienia automatyzacji w przemyśle chemicznym. Prof. E. Błasiak jest autorem lub współautorem 67. publikacji , autorem pięciu osobnych rozdziałów w wydawnictwach książkowych z zakresu syntezy amoniaku, technologii kwasu azotowego, technologii mocznika, związków cyjanowych oraz autorem lub współautorem 24. patentów dotyczących głównie metod otrzymywania związków azotowych. Prowadził jako promotor 13 prac doktorskich i był opiekunem 4. prac habilitacyjnych.
Treścią życia zawodowego prof. E. Błasiaka była zawsze praca naukowo-badawcza, a zakres tematyczny jego zainteresowań był bardzo szeroki. Do wyróżniających się osiągnięć należą: opracowanie (lata 1933-39) katalizatorów do konwersji tlenku węgla i syntezy amoniaku zakończone wdrożeniem w kraju do praktyki przemysłowej, opracowanie katalizatora miedziowo-cynkowo-glinowego do niskociśnieniowej syntezy metanolu aktywnego w temperaturze 200-230 oC - katalizatory o tym składzie są obecnie stosowane we wszystkich projektowanych po 1965 r. instalacjach technicznych w kraju i na świecie, badania nad syntezą karbaminianu i mocznika z amoniaku i dwutlenku węgla , opracowanie metody otrzymywania tiomocznika, sposób odzyskiwania platyny traconej w instalacjach kwasu azotowego (1969-78) , a w związku z tym odkrycie nowych związków platyny z wapniem. Do czołowych osiągnięć inżynierskich E. Błasiaka należy uruchomienie w 1946 r. instalacji stężonego kwasu azotowego w Zakładach Azotowych w Chorzowie bez wymaganego zwykle do rozruchu odpowiedniego początkowego ładunku produktu stężonego. Prof. E. Błasiak udzielał się czynnie w organizacjach naukowych i technicznych, był członkiem Komitetu Nauk Chemicznych PAN, Komisji Głównej Chemii w Komitecie Nauki i Techniki, był członkiem Polskiego Towarzystwa Chemicznego , Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego oraz członkiem rad naukowych Instytutu Nawozów Sztucznych, Instytutu Chemii Nieorganicznej oraz Głównego Instytutu Górnictwa.
Za działalność naukową i przemysłową był wielokrotnie odznaczany i nagradzany. W dziedzinie postępu technicznego otrzymał w 1956 r. nagrodę państwową I stopnia. Był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotą Odznaką Zasłużonego Racjonalizatora Produkcji.
Prof. E. Błasiak był technologiem i naukowcem o szerokich horyzontach, zadziwiając trafnością podejmowanych koncepcji badawczych. Jego opinie cechował zawsze obiektywizm, doskonała argumentacja i stanowczość sądów, był cenionym krytykiem prac naukowych. Jego niezależność i bezkompromisowość powodowały, iż w okresie powojennym był często niedoceniany. Był człowiekiem o wyjątkowych zaletach charakteru , rzadko spotykanej skromności, nie przywiązujący zupełnie wagi do reklamy o sobie ani też do wyróżnień. Nie piastował nigdy wysokich godności, ale był powszechnie szanowany i lubiany. Był człowiekiem wielkiego umysłu i serca nad wyraz życzliwym dla współpracowników i kolegów. Zmarł 17 stycznia 1981 r. w Chorzowie.
Józef Szarawara
