Prof. dr inż. Ludwik WASILEWSKI
(1891 - 1974)
Prof. dr inż. Ludwik Wasilewski urodził się 27.11.1891 r w Zamościu. Szkołę średnią ukończył w 1911 roku w Lublinie poczem w latach 1911-1912 studiował nauki chemiczne na paryskiej Sorbonie. W latach 1912-1914 odbywał studia na Wydziale Chemicznym Politechniki Lwowskiej przerwane I wojną światową. W latach 1915 -1917 służył wLegionach Polskich, którą to służbę ukończył w obozie internowanych w Szczypiornie. Po ucieczce z internowania wraca na Politechnikę Lwowską celem kontynuowania studiów wtrakcie których zostaje zatrudniony w charakterze asystenta, początkowo w Katedrze Mineralogii, a następnie Katedrze Elektrochemii Technicznej. W 1919 roku uzyskuje tytuł inżyniera.
Jako były legionista w stopniu kapitana artylerii bierze udział w obronie Lwowa. W trakcie pierwszych lat pracy po wojnie swoje zainteresowania naukowe skupia na problematyce elektrochemii stosowanej w efekcie czego pod kierunkiem prof. J. Mościckiego realizuje pracę doktorską na temat: "Elektrolityczne otrzymywanie cynku z amoniakalnych roztworów".
Po obronie pracy w 1923 roku uzyskuje stopień naukowy doktora i stanowisko profesora nadzwyczajnego. Równocześnie w latach 1919-1932 jest zatrudniony jako asystent, a następnie adiunkt ikierownik działu w naukowej instytucji badawczej "METAN", przekształconej w 1925 roku w Chemiczny Instytut Badawczy we Lwowie. W 1928 roku na podstawie cyklu publikacji dotyczących elektrochemicznego otrzymywania aluminium w Polsce i wykładu habilitacyjnego uzyskuje stopień naukowy doktora habilitowanego w Politechnice Warszawskiej. Równocześnie współpracuje przy projektowaniu budowy Chemicznego Instytutu Badawczego w Warszawie, w którym następnie podejmuje pracę. Od 1932 roku do rozpoczęcia II wojny światowej jest szefem działu produkcji w Polskim Monopolu Spirytusowym.
W 1945 r przez pewien okres był kierownikiem działu w Chemicznym Instytucie Badawczym poczem zostaje powołany na stanowisko dyrektora naczelnego Zakładów Azotowych wChorzowie, a następnie dyrektora technicznego Centralnego Zarządu Przemysłu Chemicznego w Warszawie. Kolejnym etapem pracy zawodowej prof. L. Wasilewskiego jest stanowisko dyrektora naczelnego Centralnego Zarządu Przemysłu Fermentacyjnego wWarszawie. Jako wybitny chemik - technolog zostaje przez Ministerstwo Przemysłu iHandlu oddelegowany do Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, gdzie w latach 1946-1947 pracuje jako ekspert w Komisji ds. Pomocy Krajom Zniszczonym przez II wojnę Światową "UNRA".
W 1949 roku zostaje powołany na stanowisko kontraktowego profesora zwyczajnego iprzeniesiony na Politechnikę Śląską w Gliwicach, gdzie organizuje Katedrę Elektrochemii Technicznej i Elektrometalurgii, którą kieruje aż do przejścia na emeryturę. W okresie 1949-1951 pełni funkcję Dziekana Wydziału Chemicznego Politechniki Śląskiej. Tytuł profesora zwyczajnego uzyskuje w roku 1951 roku. Na emeryturę przechodzi w 1962 r.
Prof. L. Wasilewski był cenionym dydaktykiem. Działalność dydaktyczną rozpoczął w 1925 r wykładając w Politechnice Lwowskiej technologię chemiczną nieorganiczną oraz elektrochemię techniczną. Od 1928 r prowadzi również wykłady z technologii nieorganicznej w Uniwersytecie Warszawskim. Po II wojnie Światowej już jako kierownik Katedry Elektrochemii Technicznej i Elektrometalurgii Politechniki Śląskiej zarówno w działalności naukowej jak idydaktycznej ukierunkowuje się zdecydowanie na elektrochemię stosowaną z której to dziedziny prowadzi wykłady i seminaria.
Był promotorem ok. 80 prac dyplomowych inżynierskich magisterskich oraz 6 ukończonych przewodów doktorskich. Jest również autorem trzech cenionych książek oraz dwu obszernych skryptów z których korzystają nie tylko studenci, doktoranci i pracownicy Politechniki Śląskiej ale również innych uczelni i tworzących się wówczas instytutów badawczych.
Prof. L. Wasilewski jako uczeń, a następnie współpracownik prof. J. Mościckiego był wybitnym technologiem nieorganikiem i elektrochemikiem. Jego działalność naukowa dotyczyła w pierwszym etapie elektrolitycznego otrzymywania cynku. Wiele publikacji łącznie z pracą doktorską dały podstawy do uruchomienia krajowej produkcji cynku w Szopienicach. Kolejnym etapem działalności badawczej prof. L.Wasilewskiego było termoelektrolityczne otrzymywanie aluminium. Zawsze łączył badania z praktyką przemysłową. Tak było w przypadku habilitacji gdzie cykl publikacji stanowił podstawę uruchomienia krajowej produkcji aluminium w Skawinie.
W latach powojennych zainteresowania naukowe prof. L. Wasilewskiego koncentrują się na elektrolizie wodnych roztworów. Współpracuje przy uruchomieniu produkcji i elektrorafinacji polskiej miedzi, która do dziś jest naszym towarem eksportowym, uzyskując na giełdzie londyńskiej znakomite wskaźniki techniczno-ekonomiczne.
Bardzo wiele prac badawczych Profesora i kierowanego przez Niego zespołu w latach 1955-1962 i dalszych realizowanych przez wychowanków obejmowało elektrolizę wodnych roztworów chlorków alkalicznych. Prace dotyczyły:
- optymalizacji warunków i parametrów elektrolitycznej produkcji chloru iwodorotlenku sodu,
- zmniejszenia strat rtęci w procesie produkcji chloru,
- nowych rozwiązań tworzywowo konstrukcyjnych, a szczególnie elektrod tytanowych aktywowanych tlenkami rutenu i innych metali szlachetnych oraz modyfikowanych diafragm.
Zaowocowało to własną konstrukcją elektrolizera przeponowego "POLEL - 30/50kA" zastosowanego z powodzeniem w krajowym przemyśle chlorowym.
Dorobek naukowy prof. L. Wasilewskiego obejmuje ok. 180 publikacji w czasopismach krajowych i zagranicznych, 20 patentów, kilkadziesiąt referatów na konferancjach ikongresach naukowych w kraju i za granicą, 3 książki z których do dziś korzystają studenci ipracownicy naukowi.
Prof. dr inż. Ludwik Wasilewski zmarł 14 listopada 1974 i został pochowany na Cmentarzu Centralnym w Gliwicach.
Witold Gnot
